افسردگی بسیار فراتر از احساسات منفی غم و اندوه است. همهی ما گاهی دچار احساس ناراحتی یا بیانگیزگی میشویم؛ اما افسردگی ماورای این احساسات است و نوعی اختلال روحی است که بر تفکر، احساس و رفتار فرد تأثیر میگذارد. آیا با انواع افسردگی آشنایی دارید؟ به نظر شما بدترین نوع افسردگی چه علائمی دارد؟ سعی داریم در این مطلب به معرفی انواع افسردگی، بدترین نوع آن، علل و علائم تشدیدکنندهی این بیماری و نحوهی درمان آن بپردازیم. پس، لطفاً با ما همراه باشید.
افسردگی بیماری روحی است که در تمام دنیا رایج است. هرگونه غم و اندوه شدیدی که بیش از 2 هفته طول بکشد و بر توانایی عملکرد فرد تأثیر بگذارد، میتواند نشانهی بیماری افسردگی باشد و در موارد حاد مراجعه به کلینیک روانپزشکی الزامی است .افسردگی از فردی به فرد دیگر متفاوت است و میتواند هر فردی را بدون توجه به سن، جنسیت یا شرایط، تحتتاثیر قرار دهد و معمولاً زنان بیشتر از مردان گرفتار افسردگی میشوند.
بیماری افسردگی، بر احساسات، ذهن و بدن غلبه میکند و با علائمی همچون: احساس غمگینی شدید، ناامیدی یا نگرانی، لذت نبردن از علایق قبلی، عصبانیت یا ناامیدی، کماشتهایی یا بیاشتهایی، تغییر الگوی خواب، عدم تمرکز و فراموشی، سردرد، درد معده، اختلال عملکرد جنسی و… و در موارد حادتر، خودکشی همراه است. عوامل مختلفی از جمله اختلال در سطوح شیمیایی مغز، ژنتیک فرد، رویدادهای زندگی، شرایط پزشکی، مصرف برخی داروها و افرادی که تحت فشار روحی هستند، میتواند از علل تشدیدکنندهی ابتلا به این بیماری و بدترین نوع افسردگیها باشد.
افسردگی میتواند خفیف یا شدید، کوتاه یا طولانیمدت باشد. انواع مختلفی از بیماری افسردگی وجود دارد که همگی دارای علائم مشترکی هستند، اما تفاوتهای کلیدی نیز با هم دارند که شامل موارد زیر است:
الف. اختلال افسردگی شدید (MDD)
این بیماری، با علائم شدید و اختلال در روند زندگی فرد، همراه است که میتواند بیش از دو هفته طول بکشد و در بیشتر ساعات روز، فرد را درگیر کند. این نوع افسردگی، شکل شدید بیماری و از بدترین نوع افسردگی است که با علائمی از قبیل: غم و اندوه، اختلال در خواب، خستگی، تغییر اشتها، درد غیرقابلتوجیه، عدم علاقه به فعالیتهای مورد علاقهی قبلی، عدم تمرکز، مشکلات در حافظه، احساس بیارزشی یا ناامیدی، نگرانی و اضطراب دائمی، خودآزاری و یا خودکشی همراه است.
ب. افسردگی دو قطبی
این نوع افسردگی، میتواند جزو بدترین نوع افسردگی باشد. افراد مبتلا به اختلال دو قطبی، میتوانند بهطور متناوب طیف وسیعی از احساسات مثبت و منفی را نشان دهند، شامل: احساس غمگینی، ناامیدی، کمبود انرژی، کاهش خواب، تحریکپذیری، خودبزرگبینی و اعتماد به نفس کاذب، رفتار غیرعادی، مخاطرهآمیز و خودویرانگر و احساس شادی و سرخوشی.
ج. افسردگی پریناتال
این نوع افسردگی، بسته به شدت علائم در فرد، میتواند از بدترین نوع افسردگی باشد و در دوران بارداری و تا یک سال پس از زایمان رخ دهد. معمولاً با علائمی از جمله اندوه، نگرانی، استرس، خشم یا عصبانیت و نگرانی در خصوص سلامت و امنیت کودک، همراه است. افرادی که قبلاً افسردگی داشتهاند یا فاقد حمایت عاطفی هستند، در معرض خطر ابتلا به افسردگی پریناتال قرار دارند؛ اما، این نوع افسردگی میتواند برای هر زن باردار و یا تازه زایمان کرده، رخ دهد.
د. اختلال افسردگی مداوم (PDD)
علائم این نوع افسردگی، کمتر از افسردگی شدید است؛ اما، افراد مبتلا به این نوع اختلال، علائم افسردگی را به مدت دو سال یا بیشتر تجربه میکنند. افسردگی مداوم ممکن است به اندازهی افسردگی شدید نباشد، اما میتواند در کارهای روزمرهی فرد اختلال ایجاد کند و جزء بدترین نوع افسردگی محسوب شود. برخی از علائم افسردگی مداوم عبارتند از: ناامیدی و احساس ناراحتی زیاد، خودکوچکبینی یا احساس بیکفایتی، عدم لذت از امور مورد علاقهی قبلی، تغییر در اشتها، تغییر الگوی خواب، مشکلات در تمرکز و حافظه، ناتوانی در احساس شادی، کنارهگیری اجتماعی.
ه. اختلال پیش از قاعدگی (PMDD)
افسردگی ناشی از اختلال پیش از قاعدگی، شکل شدیدی از سندرم قبل از قاعدگی است که در روزها یا هفتههای منتهی به دورهی قاعدگی در زنان مشاهده میشود. علائم این نوع اختلال، بیشتر روانی است. فرد مبتلا به این نوع افسردگی، ممکن است حدی از افسردگی و ناراحتی را تجربه کند که در کارهای روزانهی او اختلال ایجاد کند. از دیگر علائم PMDD عبارتند از: باد شکم، حساس شدن پستانها، سردرد، درد و گرفتگی مفاصل و ماهیچهها، غم و ناامیدی، عصبانیت، نوسانات شدید در خلق و خو، تمایل به مصرف غذاهای خاص یا پُرخوری، حملات اضطرابی، تحلیل انرژی، عدم تمرکز، اختلال خواب و تغییرات هورمونی. این نوع اختلال، میتواند بسیار شدید و همراه با افکار خودکشی و در نوع خود جزء بدترین نوع افسردگی باشد.
و. افسردگی سایکوتیک (روانپریشی)
روانپریشی، از بدترین نوع افسردگی است. افراد مبتلا به این بیماری، دارای علائم افسردگی شدید، هذیان و یا توهم هستند. برخی از افراد مبتلا به افسردگی شدید، ممکن است دورههای روانپریشی از قبیل توهم و هذیان را تجربه کنند. افسردگی همراه با روانپریشی میتواند شامل علائمی از جمله مشکلات در نشستن یا کُند شدن حرکات بدنی باشد.
فرد مبتلا به افسردگی سایکوتیک
ر. اختلال عاطفی فصلی (SAD)
افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی، معمولاً در اواخر آذر ماه و اوایل دی ماه شروع میشود و اغلب با آغاز فصل بهار و تابستان برطرف میشود. علائم این نوع افسردگی عبارتند از: کنارهگیری از فعالیتهای اجتماعی، نیاز به خواب بیشتر، چاقی، احساسات غمگین روزانه و ناامیدی. افسردگی فصلی ممکن است در برخی افراد شدت یابد و منجر به افکار خودکشی شود. در نتیجه بسته به شدت بیماری، میتواند جزو بدترین نوع افسردگیها محسوب شود.
تنها راه تشخیص افسردگی، مراجعه به روانپزشک تهران است. این بیماری روحی، بسیار جدی، اما، قابل درمان است. عدم درمان افسردگی، میتواند به زوال عقل، خودآزاری و حتی مرگ منجر شود. درمان افسردگی شامل موارد زیر است:
- ورزش منظم، خواب کافی و معاشرت با افرادی که بیمار را درک کنند.
- مشاوره یا رواندرمانی با متخصصان سلامت
- گاهی استفاده از ماساژ، طب سوزنی و… میتواند مؤثر باشد.
- مصرف داروهای ضدافسردگی با تجویز پزشک
- در موارد افسردگی شدید یا افسردگی از نوع روانپریشی، از تحریک مغزی استفاده میشود. انواع درمان تحریک مغز عبارتند از درمان تشنج الکتریکی (ECT) ، تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) و تحریک عصب واگ (VNS) .
در پایان باید ذکر گردد که هرکدام از انواع بیماری افسردگی، میتواند در افراد مختلف آنچنان جدی باشد که ابتلاء به هرکدام از آنها، جزء بدترین نوع افسردگی محسوب شود.