همانطور که ممکن است متخصص مغز و اعصاب به دلایل مختلف از جمله تصادف، ضربه به سر و… برای بزرگسالان نوار مغزی درخواست دهد، در مواردی هم ممکن است این آزمایش برای کودکان انجام شود. شاید این سوال مطرح شود که نوار مغزی چه چیزی را نشان می‌دهد و متخصص مغز و اعصاب کودکان با انجام این آزمایش به دنبال چه چیزی است؟ آیا انجام آن ضروری است و آیا لازم است اقدامات اولیه‌ای قبل از انجام آزمایش انجام شود؟ به نظر شما نوار مغز کودکان چه چیزی را نشان می‌دهد؟ نحوه کار این دستگاه چگونه است؟ آیا انجام این آزمایش در کودکان خطرناک و با عوارضی همراه است؟ هدف از انجام این آزمایش چیست؟ برای اطلاعات بیشتر و دریافت پاسخ تمام این سوالات، پیشنهاد می‌کنیم ادامه این مطلب را مطالعه بفرمایید.
برای پاسخ به این سوال که نوار مغز کودکان چه چیزی را نشان می‌دهد؟ بهتر است بدانید که نوار مغزی یا الکتروانسفالوگرام (EEG) ، مخفف الکترو (برق) ، آنسفال (مغز) ، گرم (ضبط) است. هدف از انجام آزمایش با این دستگاه، یافتن مشکلات مربوط به فعالیت الکتریکی مغز است.
EEG اطلاعات مهمی در مورد سلامت و عملکرد مغز ارائه می‌دهد از جمله: تشخیص، نظارت یا رد بیماری‌هایی مانند صرع،سردرد، سکته مغزی، آسیب مغزی، تومورهای مغزی، اختلالات خواب، تغییر رفتاری، بیماری تشنج و فلج مغزی .
همچنین برای ارزیابی فعالیت مغز، پس از آسیب شدید سر یا قبل از پیوند قلب یا کبد، از این آزمایش استفاده می‌شود. نوار مغزی برای تشخیص و نظارت بر هرکدام از بیماری‌های ذکرشده، هم در کودکان و هم در بزرگسالان به کار می‌رود.
اکنون که به طورکلی با پاسخ این سوال که نوار مغز کودکان چه چیزی را نشان می‌دهد، آشنا شدید، مناسب است که در خصوص نحوه کار این دستگاه اطلاعاتی را کسب کنید. EEG، الگوهای امواج مغزی را ردیابی و ثبت می‌کند. برای این کار، صفحات فلزی کوچک با میله‌های نازک (الکترود) روی پوست سر قرار می‌گیرد تا سیگنال‌های الکتریکی کوچکی را که مغز همیشه تولید می‌کند، ثبت نماید. سپس، این سیگنال‌ها به کامپیوتر ارسال می‌شوند تا نتایج ثبت گردد. در این آزمایش، فعالیت الکتریکی طبیعی مغز، الگوی قابل تشخیصی را به صورت دیجیتالی ایجاد و ثبت می‌کند. لذا، پزشکان با استفاده از نوار مغزی، می‌توانند هرگونه الگوهای غیرطبیعی را جستجو کنند و تشخیص دهند که دقیقاً نوار مغز کودکان چه چیزی را نشان می‌دهد. انجام این آزمایش، معمولاً حدود 20 تا 90 دقیقه طول می‌کشد.
نوار مغزی می‌تواند در کلینیک مغز و اعصاب تهران ، آزمایشگاه و یا بیمارستان انجام شود. از کودک خواسته می‌شود تا روی تخت دراز بکشد و یا روی صندلی بنشیند. سپس، الکترودهای دستگاه به قسمت‌های مختلف پوست سر متصل می‌شوند. هر الکترود به دستگاه تقویت‌کننده و ضبط متصل است تا سیگنال‌های الکتریکی مغز به صورت خطوط موج‌دار و سینوسی بر روی صفحه نمایشگر، نشان داده شود.
از کودک خواسته می‌شود تا بی‌حرکت دراز بکشد تا پزشک بتواند به طور دقیق تعیین کند که نوار مغز کودکان چه چیزی را نشان می‌دهد. اگر هدف از انجام EEG بررسی مشکلاتی از قبیل تشنج در کودک یا صرع باشد، ممکن است از کودک خواسته شود تا به نور چشمک‌زن درخشان نگاه کند یا به روش خاصی نفس بکشد.
همانطور که گفته شد، EEG در مدت زمان حدود 20 تا 90 دقیقه ثبت می‌شود که زمان محدودی است. این بدان معنا است که ناهنجاری‌ها همیشه و در هر زمانی در فرد، رخ نمی‌دهند، اما تکنسین‌ها می‌توانند کارهایی را انجام دهند تا شانس تشخیص ناهنجاری‌ها در طول مدت آزمایش افزایش یابد. از جمله: محرومیت کودک از خواب، تنفس عمیق (هیپرونتیلاسیون) ، استفاده از چراغ‌های چشمک‌زن (تحریک نوری) ، باز و بسته کردن چشم‌های کودک.
برای آنکه بدانیم نوار مغز کودکان چه چیزی را نشان می‌دهد، لازم است ذکر گردد که نوار مغزی می‌تواند هرگونه فعالیت الکتریکی و ناهنجاری‌های موجود در امواج مغزی را در کودکان مبتلا به تشنج یا صرع نشان دهد. برخی از این ناهنجاری‌ها فقط در خواب مشاهده می‌شوند و برخی دیگر در حالت بیداری و خواب آلودگی آشکار هستند؛ به همین دلیل، بهتر است امواج مغزی کودک هم در زمان بیداری و هم خواب، ضبط و ثبت شود.
برای اینکه پزشک تشخیص و نظارت دقیقی بر این موضوع داشته باشد که نوار مغز کودکان چه چیزی را نشان می‌دهد، بهتر است موارد زیر قبل از انجام آزمایش رعایت شود:
- موهای کودک باید عاری از هرگونه روغن، اسپری و نرم‌کننده باشد تا الکترودها به راحتی به پوست سر بچسبند.
- حتماً روز قبل از انجام نوار مغزی، موهای کودک شسته و تمیز شود.
- اگر موهای فرزندتان بلند است، بهتر است آن را نبافید.
- کودک نباید هیچ نوشیدنی حاوی کافئین، مانند نوشابه‌های کافئین‌دار، قهوه یا چای را مصرف کند.
- اگر کودک به اسباب بازی، کتاب یا وسیله خاصی علاقه دارد، آن را به همراه داشته باشید تا به کودک حس اطمینان و آرامش دهد.
- ممکن است پزشک برای مطالعه اینکه نوار مغز کودکان چه چیزی را نشان می‌دهد، قبل از انجام آزمایش، دستور عدم مصرف برخی از داروها را در کودکان تجویز نماید و اگر لازم باشد، راهکارهایی برای خواب کودک و آسان شدن آزمایش توسط پزشک، به والدین توصیه شود.
برای آگاهی از آنکه نوار مغز کودکان چه چیزی را نشان می‌دهد، نتایج این آزمایش، توسط نورولوژیست خوانده و تفسیر می‌شود. اگرچه انجام EEG از نظر سختی کار و مدت زمان انجام متفاوت است، اما معمولاً نتایج آن در عرض چند روز در دسترس خواهد بود. معمولاً در طول انجام نوار مغزی از کودک فیلم گرفته می‌شود تا متخصص بتواند راحت‌تر نتایج نوار مغزی را تفسیر کند.
برای درک آنکه نوار مغز کودکان چه چیزی را نشان می‌دهد، لازم به ذکر است که به طور ویژه، برای تشخیص بیماری‌هایی از جمله تشنج، آپنه خواب، عفونت مغزی و یا تومور مغزی ممکن است کودک نیاز به انجام این آزمایش داشته باشد. همچنین، در صورتی که کودکان دچار علائمی از جمله تاخیر رشد، کاهش سطح هوشیاری و حرکات یا رفتار غیرطبیعی باشند، از آن‌ها نوار مغزی گرفته می‌شود. EEG به تشخیص اینکه آیا تشنج یا سایر بیماری‌های مغزی علت وجود این علائم هستند یا خیر، کمک می‌کند.
پزشکان متخصص سعی می‌کنند تا با تشخیص و تعیین اینکه نوار مغز کودکان چه چیزی را نشان می‌دهد، به تشخیص نهایی بیماری برسند. اما، آیا گرفتن نوار مغزی از کودکان خطرناک است؟ این آزمایش، ناراحت‌کننده نیست و هیچ ضربه‌ای روی پوست سر یا سایر قسمت‌های بدن وارد نمی‌شود. با این حال، چسباندن الکترود به پوست سر می‌تواند برای بچه‌ها کمی استرس‌آور باشد؛ همانطور که بی‌حرکت دراز کشیدن در طول آزمایش ممکن است برای آن‌ها سخت باشد. سالیان متمادی است که EEG در طب پزشکی مورد استفاده قرار گرفته و روشی ایمن محسوب می‌شود. به ندرت مشاهده شده است که در طی انجام نوار مغزی، فرد مبتلا به اختلال صرع، دچار تشنج شود.
در این مطلب، به بررسی این سوال که نوار مغز کودکان چه چیزی را نشان می‌دهد، پرداخته شد. در انتها، مجددا یادآوری می‌شود که در صورت وجود هرگونه تاخیر در رشد کودکان، عدم هوشیاری، حرکات یا رفتارهای غیرطبیعی و تشخیص وجود یا عدم وجود بیماری‌هایی مانند صرع، سردرد، سکته مغزی، آسیب مغزی، تومورهای مغزی، اختلالات خواب، تغییر رفتاری، اختلالات تشنج و فلج مغزی، آپنه خواب، عفونت مغزی یا تومور مغزی، از این آزمایش در بزرگسالان و کودکان استفاده می‌شود. پزشک با مطالعه نوار مغزی، به راحتی قادر به تشخیص هرکدام از بیماری‌های ذکرشده خواهد بود.
