تست MMPI که مخفف پرسش نامه شخصیتی چند محوری مینه سوتا به حساب میآید، یکی از رایج ترین و پرکاربردترین آزمونهای شخصیت شناسی مرتبط با سلامت روان است که از آن برای تشخیص اختلالات روانشناختی کمک میگیرند. در این تست پاسخهای هر فرد با گروههای مختلفی از بیماران روانی مقایسه میشود.
تست MMPI چیست؟
تست MMPI شامل مجموعهای از پرسشهای اخباری است که که فرد باید موافقت یا مخالفت خود را با هر پرسش اعلام نماید. به عنوان مثال، عبارت «فکر میکنم هیچ کس مرا درک نمیکند» یکی از پرسشهای آزمون است.
از آنجا که پرسشهای این آزمون پیچیده هستند و تفسیر نادرست پاسخها میتواند پیامدهای بسیار زیان باری داشته باشد، حتما باید توسط یک روانشناس آموزش دیده و با تجربه انجام شود. اگر چه نسخههای آنلاین تست MMPI هم وجود دارد اما بهترین و مطمئن ترین راه استفاده از آن این است که توسط روانشناس انجام و تفسیر شود.
کاربردهای تست MMPI
تست MMPI آزمونی معتبر بوده که هدف از اجرای آن، شناخت، سنجش و ارزیابی ویژگیهای شخصیتی افراد است. با شناخت شخصیت افراد میتوان اطلاعات زیادی در خصوص اختلالات روانی ، مشکلات اجتماعی، ناسازگاریها و طرز رفتار آنها به دست آورد. از این رو، تست MMPI ابزاری برای روان شناسان به منظور تشخیص اختلالات روانی بوده و جنبههای مختلف سلامت روان انسان با آن بررسی میشود.
هدف اولیه استفاده از این آزمون، ارزیابی سلامت روان است. اما از نتایج آزمون با اهداف دیگری هم استفاده میشود که در ادامه به برخی از آنها اشاره شده است.
- این آزمون احساسات واقعی را که افراد تجربه میکنند و شدت آن را به درمانگر نشان میدهد. و روانشناسان از آن برای راستی آزمایی گفتههای مراجعین هم استفاده میکنند. چرا که ممکن است برخی از آنها، نشانههای خود را کمتر از میزان واقعی گزارش میدهند، یا برای جلب توجه و برانگیختن احساس هم دلی و هم دردی اطرافیان، تظاهر به داشتن نشانههایی میکنند، که در واقع ندارند.
- روانشناسان از این آزمون برای تدوین برنامه درمان هم استفاده میکنند.
- به دلیل اعتبار تست MMPI و قدرت آن در تشخیص مشکلات روانشناختی و پیش بینی رفتار افراد، در برخی از پروندههای حقوقی مانند تعیین حضانت فرزند، و برنامههای سوء مصرف مواد مخدر کاربرد دارد.
- بسیاری از سازمانها، برای گزینش و استخدام نیرو در پستهای مهم و حساس مانند مدیران رده بالا، قضات، خلبانان، نیروهای پلیس و موارد مشابه از آن استفاده میکنند.
- تست MMPI در مشاوره ازدواج هم استفاده میشود. این آزمون میتواند به شناخت ویژگیهای شخصیتی طرفین کمک کند.
ویژگیهای تست MMPI
یکی از مهمترین مزایای تستMMPI ، شهرت زیاد و آشنایی گسترده با آن در میان متخصصان حوزه روانشناسی است. در این آزمون، علاوه بر مقیاسهای محتوایی، مقیاسهای اعتباری یا روایی نیز وجود دارد تا به کمک آنها معلوم شود که آیا فرد به پرسشهای آزمون با صداقت و دقت جواب داده یا خیر.
تستMMPI به زبانهای مختلف دنیا ترجمه شده و در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار میگیرد. به همین دلیل، امکان مقایسه دادههای گردآوری شده از فرهنگهای گوناگون را فراهم کرده است.
این آزمون را میتوان به صورت انفرادی یا گروهی انجام داد. همچنین این آزمون را میتوان به صورت دستی یا با کمک رایانه امتیاز داد، اما نتایج باید همیشه توسط یک روانشناس یا روانپزشک که در مورد تست MMPI آموزش دیده است، امتیاز دهی و تفسیر شود.
انواع تست MMPI
در نوع اولیه تست MMPI با گذشت زمان و بر اساس نیازهای موجود، تغییراتی ایجاد شد و انواع بعدی آن به وجود آمدند. 6 نسخه از تست MMPI وجود دارد که 4 نسخه آن برای بزرگسالان و 2 نسخه آن برای نوجوانان طراحی شده است. به عنوان مثال، تست هایMMPI-2 وMMPI-2-RF برای افراد بالای 18 سال طراحی شده اند و تستهای MMPI-A و MMPI-A-RF هم ویژه نوجوانان 14 تا 18 سال هستند. در این بخش به معرفی انواع تست MMPI خواهیم پرداخت.
تست MMPI
نوع اولیه این تست است که از آن به عنوان ابزاری برای ارزیابی سلامت روانی افراد به منظور تشخیص بیماریهای روانی استفاده میشود.
تست MMPI-2
این آزمون، اولین اصلاح و بازبینی صورت گرفته بر تست اولیه MMPI است که بر اساس جامعه نمونه ای از شهروندان بزرگسال آمریکایی تدوین شده است. این آزمون برای افراد بالای ۱۸ سال مناسب است. هدف از اجرای تست MMPI-2 شناخت ابعاد شخصیت و ویژگیهای شخصیتی فرد است.
کاربرد تست MMPI-2 در شناسایی اختلال شخصیت و مشکلات روان شناختی و همچنین، در استخدام مشاغل خاص و حساس، ازدواج و مسائل خانوادگی و همچنین مشکلات روان شناختی و اختلال شخصیت است. نتیجه به صورت نموداری ارایه میشود که حتما باید توسط روانشناس یا متخصصین روانسنجی تفسیر گردد.
تست MMPI-2 شامل 567 پرسش با گزینههای بله و خیر است که افراد باید بر اساس ویژگیهای شخصیتی و علایق خود به آن پاسخ میدهند. تکمیل این آزمون با توجه به سرعت فرد بین ۱ تا ۲ ساعت زمان لازم دارد.
یک نوع کوتاه شده این تست هم وجود دارد که شامل ۳۷۰ پرسش است و معمولا وقتی استفاده میشود که به دلیل کمبود وقت یا بیماری خاصی، امکان تکمیل پرسش نامه کامل توسط فرد وجود ندارد. البته لازم به ذکر است که نسخه کامل اعتبار بیشتری نسبت به نسخه کوتاه شده دارد.
تست MMPI-2-RF
تست MMPI-2-RF یک نسخه به روز شده از MMPI-2 است که در سال ۲۰۰۸ معرفی شد. هدف اصلی این آزمون تشخیصهای روانپزشکی است. این آزمون ابزاری مفید برای مواقعی است که میخواهیم اطلاعاتی در مورد شدت مشکلات بیماری به دست آوریم یا فرضیههایی در مورد وضعیت بیمار داریم. در هنگام غربال بیماران، تست MMPI-2-RF میتواند ابزار مفید و موثری جهت تشخیص اختلالات روانی باشد.
این تست شامل ۳۳۸ پرسش به صورت درست یا نادرست است که تکمیل آن به حدود ۳۵ تا ۵۰ دقیقه زمان لازم دارد.
تست MMPI-A
این آزمون برای نوجوانان ۱۴ تا ۱۸ ساله طراحی شده است و یکی از آزمونهایی است که برای تشخیص دقیق مشکلات روان شناختی نوجوانان به کار میرود. از آنجا که نسخه اصلی تست MMPI بیشتر برای بزرگسالان طراحی شده است، ممکن است نوجوانان برای پاسخگویی به پرسشهای آن دچار مشکل شوند و به همین دلیل نتایج دقیقی به دست نیاید.
این آزمون، ۴۷۸ پرسش دارد و تکمیل آن حدود یک ساعت زمان لازم دارد. یک نسخه کوتاه شده هم از آن وجود دارد که شامل ۳۵۰ پرسش است.
تست MMPI-A-RF
نسخه بهروز و اصلاح شده تست MMPI-A است. تست MMPI-A-RF هم ویژه نوجوانان است. این آزمون شامل ۲۴۱ پرسش است و زمان لازم برای تکمیل آن حدود ۴۵ دقیقه است.
تست MMPI-3
آخرین نسخه تست MMPI است که در سال ۲۰۲۰ معرفی شد. تست MMPI-3 برای گروه سنی 18 سال و بالاتر است. این آزمون شامل 335 پرسش است و زمان لازم برای تکمیل آن حدود ۲۵ تا ۵۰ دقیقه است.
شاخصهای سنجش و تفسیر تست MMPI
جنبههای مختلف سلامت روان و رفتار انسان با آزمون MMPI بررسی میشود. 10 شاخص یا مقیاس وجود دارد که در این آزمون بررسی میشوند. هر شاخص به الگو و شرایط روانی خاصی مرتبط است. در ادامه به بررسی این ده شاخص میپردازیم.
1. خود بیمار انگاری یا هیپوکندریازیس
خود بیمار انگاری حالتی است که فرد بدون هیچ نشانه ای از بیماری، تصور میکند که به یک بیماری مبتلاست یا در آینده مبتلا خواهد شد. که این نگرانی برای زندگی عادی فرد مزاحمت ایجاد کرده و میتواند در روابطش مشکلاتی ایجاد کند.
2. افسردگی
میزان افسردگی در فرد را آزمایش میکند. این شاخص میزان رضایت فرد از زندگی، امید یا ناامیدی او به آینده و هر میزان نارضایتی که ممکن است فرد از زندگی خودش داشته باشه را میسنجد.
3. تشنج یا حمله عصبی
میزان استرس و اضطراب فرد را میسنجد. این بخش علایم فیزیکی و واکنشهای روانی فرد را در شرایطی که تحت فشار است، مورد ارزیابی قرار میدهد.
4. اختلالات روانی
این مقیاس برای نشان دادن این است که آیا فرد آسیب روانی را تجربه کرده است؟ همچنین، رفتارها و نگرشهای ضداجتماعی را هم اندازه گیری میکند. اگر فردی در این شاخص نمره بالایی کسب کند، ممکن است به عنوان اختلال هویت تشخیص داده شود.
5. مردانگی/ زنانگی
هدف اصلی این بخش، تعیین هویت جنسی افراد است. این شاخص برای ارزیابی میزان سازگاری افراد با قواعد جنسیتی استفاده میشود.
6. پارانویا
هدف از این بخش، شناسایی افکار پارانویا در فرد است.
7. ضعف روانی
ناتوانی فرد در مقابل یک نوع فکر یا عمل خاصی را بررسی میکند که شامل مواردی چون رفتارهای وسواسی، ترسهای غیر طبیعی یا فوبیا، مشکل در تمرکز، احساس گناه و غیره است.
8. اسکیزوفرنی
برای نشان دادن این است که آیا فرد مبتلا به اسکیزوفرنی است یا خیر و آیا احتمال دارد در آینده به این اختلال دچار شود؟
9. جنون خفیف یا هیپومانیا
در این بخش مواردی چون انرژی بیش از حد بدون دلیل، توهم، سریع سخن گفتن، رفتار تکانشی و خود بزرگ بینی را بررسی میشود تا جنون خفیف تشخیص داده شود.
10. درون گرایی اجتماعی
مهارتهای اجتماعی، میل به تنها بودن و این که آیا فرد با دوستان گروهی، رفتاری سازگار داره یا نه را بررسی میکند. این بررسی در نهایت مشخص میکند که فرد درون گرا محسوب میشود یا برون گرا.
