پزشکی در حوزه مغز و اعصاب یکی از دشوارترین شاخههای این علم است که به صورت مستقیم بر تمام ارگانهای بدن تاثیر میگذارد. جراحیهایی که برای بهبود عملکرد سیستم مغز و نخاع انجام میشوند، معمولا بسیار پیچیده و نیازمند دقت هستند. به همین علت انتخاب بهترین جراح مغز و اعصاب برای درمان این بیماریها بسیار مهم است. در این راستا شما باید بتوانید بهترین فرد را از میان تعداد زیادی از متخصصان انتخاب کنید. اما واقعا بهترین جراح مغز و اعصاب چه کسی است؟ چه ویژگیهایی افراد حرفهای را از افراد متوسط در این حوزه جدا میکند؟ در ادامه این مقاله بیشتر در مورد ویژگیهای این متخصصین و ضرورت شناخت آنها عنوان خواهیم کرد.
تیم جراحی مغز و اعصاب کلینیک طبیب به رهبری دکتر علیرضا طبیب خوئی در خدمت شما مراجعان گرامی میباشد
دکتر علیرضا طبیب خوئی
جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات
عضو هیات علمی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران
رتبه اول بورد جراحی مغز و اعصاب ایران
فلوشیپ و مدرس جراحی قاعده جمجمه
با سابقه بیش از هزاران جراحی تومورهای پیچیده مغز و اعصاب
رییس بخش جراحی مغز و اعصاب بیمارستان رسول اکرم
رییس مرکز فوق تخصصی مغز و اعصاب طبیب
جراح مغز و اعصاب کیست؟
جراح مغز و اعصاب یک پزشکی است که شرایطی را که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر سیستم عصبی تأثیر میگذارد، از جمله مغز، نخاع و اعصاب را تشخیص داده و درمان میکند.برخلاف نام تخصصی این پزشکان که به عنوان جراح شناخته میشوند، وظایف این افراد تنها جراحی نیست آنها میتوانند درمانهای غیرجراحی را نیز به بیماران ارائه کنند. از آنجایی که درمان جراحی معمولا به عنوان یک روش تهاجمی شناخته میشود، بهترین جراح مغز و اعصاب معمولاً همه روشهای درمانی غیرجراحی مانند داروها، تزریق استروئیدها و فیزیوتراپیها را قبل از توصیه جراحی امتحان میکند.
بیماری های قابل درمان توسط جراح مغز و اعصاب
تخصص جراحیهای مرتبط با حوزه مغز و اعصاب آنقدر گسترده و متنوع است که شاید کمتر پزشکی امکان انجام همه آنها را داشته باشد. با این حال متخصصان این حوزه وظایف متعددی برعهده دارند و برای درمان طیف گستردهای از مشکلات میتوانند کمک کنند. این افراد هر بیماری را که بر مغز، نخاع یا اعصاب شما تأثیر میگذارد، درمان میکنند. به عبارت دیگر، آنها مشکلات سیستم عصبی مرکزی (CNS) و سیستم عصبی محیطی (PNS) را شناسایی و درمان میکنند. در اینجا برخی از انواع رایج بیماریها مرتبط با این سیستمها، آورده شده است.
آنوریسم مغزی
این عارضه به دلیل پارگی رگهای خونی در مغز یا قطع جریان خون به مغز ایجاد میشوند.
تومورهای مغزی و نخاعی
همانطور که مغز و نخاع شما اساس سیستم مرکزی شما را تشکیل میدهند، تومورها در این اندامها میتوانند اثرات گستردهای ایجاد کنند. با این حال، برخی از تومورها خوش خیم هستند و مشکلات قابل توجهی ایجاد نمیکنند، اگرچه ممکن است کمی درد و التهاب ایجاد کنند. سردرد شایعترین علامت تومور مغزی است، در حالی که کمردرد شایعترین علامت تومورهای نخاعی است.
مشکلات مربوط به ستون فقرات
تنگی کانال نخاعی کمر و تنگی کانال نخاعی گردن ، بیرون زدگی دیسک کمر و دیسک گردن ، سرخوردگی مهره کمر جزو این بیماری ها میباشد
اسکولیوز
اسکولیوز از دیگر مشکلاتی است که توسط بهترین جراح مغز و اعصاب درمان میشود و شامل یک انحنای جانبی ستون فقرات در بدو تولد است.
آسیبهای سر، گردن و ستون فقرات
جراحان مغز و اعصاب میتوانند هر گونه آسیب سر، گردن یا ستون فقرات را درمان کنند که شامل موارد زیر است:
- ضربه مغزی
- شکستگی مهرهها
- شکستگی جمجمه
- آسیبهای تروماتیک مغزی (TBI) ، مانند هماتوم یا کوفتگی
همانطور که میبینید، جراحان متخصص در زمینه مغز و اعصاب میتوانند طیف وسیعی از مشکلات را درمان کنند که بدون حضور و دخالت آنها احتمالا درمان و یا جلوگیری از پیشروی آنها امکانپذیر نبود.
آیا انجام جراحی مغز و اعصاب برای شما مناسب است؟
یکی از مهمترین وظایفی که بهترین جراح مغز و اعصاب برعهده دارد، این است که تشخیص دهد آیا فرد واجد شرایط انجام جراحی است یا خیر. به طور کلی انجام عمل جراحی بر روی مغز خطرات خفیف تا متوسطی مثل عوارض طولانی مدت را به همراه دارد، چنانچه تومور در ناحیه حساسی واقع شده باشد که دسترسی و برداشتن آن برای جراح دشوار است. در برخی شرایط که البته شرایط نادری هستند، ممکن است وضعیت بیمار نسبت به قبل بدتر شود و ممکن است در این زمان پزشک سایر گزینهها مانند پرتو درمانی را توصیه کند. یک جراح مغز و اعصاب باید از نزدیک به همه گزینهها تسلط داشته باشد و بتواند این گزینهها را به طور عینی به بیمار ارائه دهد.
در جراحیهای مرتبط با مغز، به خصوص در مورد تومورها، پزشک باید نکاتی را مدنظر قرار دهد تا متوجه شود که آیا جراحی تومور مغزی برای بیمار بهترین گزینه است یا خیر. در نظر گرفتن همین ویژگیهای به ظاهر معمول است که تفاوت بین بهترین جراح مغز و اعصاب و یک جراح معمولی را مشخص میکند. در زیر برخی از شرایطی که احتیاج به جراحی را بیشتر میکند عنوان میکنیم.
ویژگیهای تومور
- مکان و دسترسی: تومورها در مناطقی که دسترسی به آنها از طریق جراحی دشوار است، ممکن است نیاز به دستکاری گسترده بافتهای مغز و ساختارهای اطراف داشته باشند. این جراحیها بسیار پیچیده هستند و نیاز به تخصص بالایی دارند.
- نزدیکی به ساختارهای بحرانی: تومورها در نزدیکی یا نفوذ به نواحی خاصی از مغز که عملکردهای حیاتی مانند حرکت، گفتار، حس و بینایی را کنترل میکنند، خطر اختلال عملکردی را پس از عمل افزایش میدهند.
- اندازه: در برخی موارد، ضایعات کوچکتر مغز را میتوان با پرتودرمانی یا سایر درمانها به تنهایی درمان کرد. با این وجود در شرایطی که اندازه تومور بزرگ است، باید از روشهای جراحی استفاده کرد.
- نوع: برخی از انواع تومورها به کندی رشد میکنند. مشاهده، پرتوهای متمرکز (رادیوسرجری) یا سایر درمانها ممکن است جایگزینهای کافی برای جراحی در این موارد باشد.
سایر ویژگیهای بیمار
بهترین جراح مغز و اعصاب علاوه بر تمرکز روی بیماری، باید به عملکرد سایر ارگانهای حیاتی بدن پیش از جراحی نیز دقت کند. بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار میگیرند باید بتوانند از نظر فیزیکی فرآیند جراحی و بهبودی را تحمل کنند، که میتواند شامل فیزیوتراپی برای بازیابی حداکثر عملکرد باشد. بررسی شرایطی مثل فشار خون، دیابت یا سایر بیماریهای زمینهای پیش از جراحی بسیار مهم است.
ویژگیهای بهترین جراح مغز و اعصاب
انتخاب جراح مناسب برای انجام اقدامات جراحی مغز و اعصاب بسیار مهم است. در نظر گرفتن برخی از ویژگیها در مورد این افراد به شما کمک میکند تا بتوانید بهترین فرد را انتخاب کنید و درمان خود یا عزیزانتان را به او بسپارید. برخی از این ویژگیها در پایین آورده شده است که توجه به آنها ضروری به نظر میرسد.
مدارک تحصیلی جراح مغز و اعصاب
یکی از مهمترین عواملی که در انتخاب جراحان باید در نظر گرفته شود، گواهی بورد است. این نشان میدهد که جراح صلاحیت ارائه مراقبتهای جراحی مغز و اعصاب را بر اساس تحصیلات، تجربه و آموزش خود دارد.
تجربه
اگر چه تجربه، همه آن چیزی نیست که فرد برای انجام جراحی موفق به آن نیاز دارد، اما وجود آن نوعی تضمین برای موفقیت عمل به حساب میآید. هر چه جراح مغز و اعصاب تجربه بیشتری در مورد یک موضوع یا روش خاص داشته باشد، نتایج یک بیمار بهتر خواهد بود.
تخصص جراح مغز و اعصاب
متخصص پزشکی که یک بیماری خاص را معالجه میکند باید در آن زمینه خاص آموزش قابل توجهی داشته باشد. تخصصهای جراحی مغز خود به انواع مختلفی تقسیم میشوند که برخی از پزشکان دورههای فلوشیپ را در آن میگذرانند.
مهارتهای ارتباطی
هنگام انتخاب پزشک، بیماران باید زمینه کافی برای برقراری ارتباط مؤثر و باز با پزشک خود را در نظر داشته باشند. این مسئله به بیمار کمک میکند تا وضعیت خود را به خوبی برای پزشک توصیف کند و همچنین پزشک نیز بازخوردی از وضعیت بیمار برای پاسخ به سوالات او را ارائه دهد.
تشخیص صحیح
شاید مهمترین پارامتری که بهترین جراح مغز و اعصاب را از سایرین متمایز میکند، همین تشخیص صحیح باشد. بدون تشخیص درست ممکن است روشهای درمانی به بنبست بخورند.
شخصی سازی درمان
یک جراح مغز و اعصاب باید زمانی را صرف شناخت بیمار، نیازهای منحصر به فرد و سطح بهبودی مطلوب او کند.
ارجاعات
اگر پزشک نیازمند دریافت کمک از سایر متخصصان است، جراح نباید او را از این امکان محروم کند. تشکیل کمیتههای پزشکی برای انجام جراحی موفق بسیار مهم است.
توانایی حل مسئله و جمع آوری اطلاعات
یکی دیگر از ویژگیهای مهم جراح موفق توانایی جمع آوری و استفاده از اطلاعات علمی از جمله اطلاعات به دست آمده از معاینات بیمار و تحقیقات نوظهور در این زمینه است. جراحی مغز و اعصاب به طور مداوم در حال رشد و تکامل است، بنابراین برای جراحان بسیار مهم است که از پیشرفتهای اخیر در عمل و تحقیقات مطلع باشند.
در زمان جستجو برای انتخاب بهترین جراح مغز و اعصاب، اینترنت یکی از بهترین منابعی است که میتواند افراد مختلف با مهارتهای متفاوت را متناسب با نوع مشکل، به شما پیشنهاد دهد.
وظایف و خدمات بهترین جراح مغز و اعصاب
در قسمتهای قبلی در مورد شرایط و بیماریهایی که یک جراح میتواند انجام دهد، صحبت کردیم. اما آنها چطور و با استفاده از چه روشهایی درمان را انجام میدهند؟ یک جراح مغز و اعصاب در چندین تکنیک جراحی و روشی مهارت دارد، از جمله:
- جراحی باز
- جراحی کم تهاجمی
- جراحی آندوسکوپی
- میکروسرجری
- رادیوسرجری
- جراحی اندوواسکولار
- روشهای مداخلهای درد مزمن
آنها همچنین از روشها و سیستمهای تشخیص نیز آگاهی دارند و میتوانند در صورت لزوم از آنها استفاده کنند. برخی از این سیستمهای تشخیصی عبارتند از:
- سی تی اسکن
- اسکن ام آر آی
- اسکن PET
- مگنتوآنسفالوگرافی (MEG)
- الکتروانسفالوگرام یا نوار مغز (EEG)
تفاوت بین متخصص و جراح مغز و اعصاب
احتمالا این سوال برای شما هم مطرح شده است که چه تفاوتی بین متخصصان و جراحان سیستم عصبی وجود دارد. به طور کلی متخصص مغز و اعصاب پزشکی است که شرایطی را که بر سیستم عصبی شامل مغز، نخاع و اعصاب محیطی تأثیر میگذارند، تشخیص، درمان و مدیریت میکند. در حالی که بهترین جراح مغز و اعصاب بیماریهای سیستم عصبی را از طریق درمانهای جراحی و غیرجراحی تشخیص داده و درمان میکند. معمولا در بدو بروز مشکل افراد ابتدا به یک متخصص مراجعه میکنند و پس از آن با پیشنهاد متخصص برای ادامه روند درمان، جراح حرفهای را در نظر میگیرند.
چه زمانی به جراح مغز و اعصاب مراجعه کنیم؟
در اغلب موارد، پزشک عمومی یا متخصص مغز و اعصاب شما را به یک جراح مغز و اعصاب ارجاع میدهد تا اگر دچار یک بیماری عصبی هستید که نیاز به ارزیابی عمیق دارد، بتواند شما را درمان کند. البته ارجاع شما حتما به مفهوم نیاز به عمل جراحی نیست صرفا بهتر است توسط جراح ارزیابی شوید تا بهترین درمان برای وضعیت فعلی شما ارائه شود. بهترین جراح مغز و اعصاب بهترین گزینههای درمانی را برای شما تعیین میکند و در مورد آنها صحبت میکند، خواه این درمان غیرجراحی، درمان جراحی یا ترکیبی از هر دو باشد. به همین دلیل است که انتخاب بهترین فرد در این زمینه از اهمیت زیادی برخوردار است.
جمع بندی و نتیجه گیری
تشخیص و درمان بیماران مبتلا به آسیبها یا بیماریها و اختلالات مغز، نخاع، ستون فقرات و اعصاب محیطی در تمام نواحی بدن مورد توجه تخصص پزشکی به نام جراحی مغز و اعصاب است. بهترین جراح مغز و اعصاب یک متخصص پزشکی با تخصص در این زمینه است که بسته به آسیب یا بیماری که نیاز به درمان دارد، مراقبتهای جراحی و غیر جراحی را ارائه میدهد. این افراد میتوانند به بیماران مبتلا به ناراحتی کمر و گردن و شرایط مختلف دیگر مانند نورالژی سه قلو، آسیبهای سر، بیماری پارکینسون و بیماری پارکینسون کمک کنند.
از آنجایی که جراحی در تمام ناحیه عصبی یکی از سختترین رشتههای پزشکی در نظر گرفته میشود و جراحان این رشته به مهارتهای ویژه متعددی نیاز دارند تا مجاز به انجام عمل پزشکی باشند، برای بیمارانی که نیاز به یک روش جراحی دارند، بسیار مهم است که در مورد موضوع به خوبی آگاه باشند و تصمیمات عاقلانهای را برای انتخاب بهترین جراح مغز و اعصاب تهران ، ایران و هر شهری را اتخاذ کنند.